De mediaan is het midden van een verdeling of een verzameling getallen, dat wil zeggen het middelste element in de verdeling of verzameling getallen. Bij een even aantal elementen is er geen midden. Als mediaan wordt dan het gemiddelde van de twee middelste getallen genomen. Je kunt de mediaan vinden door alle getallen op een rijtje te zetten van laag naar hoog en vervolgens te kijken welk getal in het midden staat. Als je bijvoorbeeld een (oplopende) reeks van zeven getallen hebt, dan is het vierde getal de mediaan. Heb je een (oplopende) reeks van acht getallen, dan is de mediaan het gemiddelde van het vierde en vijfde getal.
Bereken eenvoudig de mediaan en andere statitische waarden van een groep getallen met de onderstaande rekentool.
Het begrip mediaan wordt veel gebruikt in de statitiek. De mediaan is net als het gemiddelde, de modus en het bereikmidden een centrummaat. Centrummaten geven een indruk van het centrum van een groep gegevens of een verdeling. Afhankelijk van welke centrummaat je toepast, kan het centrum het midden van een groep gegevens of verdeling betekenen, dan wel de (meest waarschijnlijke) plaats in de verdeling waar zich de meeste gegevens bevinden. In een normale verdeling ligt de mediaan dicht bij het gemiddelde.
Het handmatig berekenen of bepalen van de mediaan is soms lastig, zeker bij grotere datasets. Daarom kun je met de bovenstaande rekentool eenvoudig de mediaan van een reeks getallen bepalen. Er zijn ook rekenprogramma's waarmee je gemakkelijk de mediaan kunt bepalen. Zo heeft Excel bijvoorbeeld de functie MEDIAAN (of MEDIAN in het Engels) waarmee je eenvoudig de mediaan van een getallenreeks kunt bepalen.
Hoe bepaal je de mediaan van een reeks getallen?
We hebben de volgende getallen reeks:
19, 14, 16, 9, 20, 19, 11, 18, 12
Allereerst zetten we de getallen op volgorde van klein naar groot:
9, 11, 12, 14, 16, 18, 19, 19, 20
Nu bepalen we het middelste getal. In totaal hebben we 9 getallen. Het vijfde getal is dan het middelste getal en dus de mediaan. In dit geval is dat dus het getal 16.
Nog een voorbeeld. We hebben de volgende getallen reeks:
18, 16, 14, 8, 21, 19, 10, 18, 12, 11
We zetten de getallen weer op volgorde van klein naar groot:
8, 10, 11, 12, 14, 16, 18, 18, 19, 21
Omdat we nu te maken hebben met een even aantal getallen, nemen we de middelste twee getallen (14 en 16) van de reeks en berekenen we het gemiddel van deze twee getallen:
(14 + 16) / 2 = 15.
De mediaan van deze reeks is dus 15.